DİŞ ÇÜRÜĞÜ NEDEN OLUR VE NASIL ÖNLENİR? DİŞ ÇÜRÜĞÜNÜN BELİRTİLERİ NELERDİR ? DİŞ ÇÜRÜĞÜ NASIL ANLAŞILIR? DİŞ ÇÜRÜĞÜ İLERLERSE NE OLUR?

Diş Çürükleri, dişlerinizin sert yüzeyinde hasar görmüş alanlardır. Bu diş çürüğü alanları, ciddi bir diş ağrısına, enfeksiyona ve diş kaybına yol açabilen tedavi edilmedikçe gittikçe büyüyen açıklıklar veya delikler haline gelir. 

 Çürüklerin birkaç nedeni vardır; bunlar arasında ağzınızdaki bakteriler, çok sık  atıştırmak, şekerli asitli içecekler içmek ve ağız hijyenine dikkat etmemek dişlerinizi günde 2 kez fırçalamamak  bulunur. 

Çürükler ve diş çürümesi dünyanın en yaygın sağlık sorunları arasındadır. Özellikle çocuklarda, gençlerde ve yaşlı yetişkinlerde yaygındır. Ancak dişleri olan herkes, bebekler de dahil olmak üzere, çürüklere yakalanabilir. 

Çürükler tedavi edilmezse büyür ve dişlerinizin daha derin katmanlarını etkiler. Düzenli diş hekimi ziyaretleri ve iyi fırçalama ve diş ipi kullanma alışkanlıkları gerekli mineral desteği sağlıklı beslenmek dişlerinizi çürüklerden korumanın en iyi yollarıdır. 

ÇÜRÜK BELİRTİLERİ NELERDİR? 

Çürüklerin belirtileri, kaç tane çürüğünüz olduğuna ve nerede bulunduklarına ve kişinin bağışıklık sistemine bağlı olarak değişir. Bir çürük yeni başlıyorsa, hiçbir belirti göstermeyebilir. Çürüme büyüdükçe, aşağıdaki gibi belirtilere neden olabilir: 

• Diş ağrısı ve diğer ağrılar. 

• Diş hassasiyeti. 

• Tatlı, sıcak veya soğuk bir şey yiyip içerken hafif ila keskin ağrı. 

• Dişlerinizde görebileceğiniz delikler veya çukurlar. 

• Dişin herhangi bir yüzeyinde oluşan kahverengi, siyah veya beyaz lekelenmeler. 

• Isırınca ya da yemek yerken ağrı duymak. 

DİŞ HEKİMİNE NE ZAMAN GİTMELİYİM? 

Hemen bir randevu alın .Muayene olup çürüğünüz var mı yok mu öğrenin .😊 

Dt.Enise Gül Aydınoğlu 

Klinik no:05559884663 

Bir çürüğün oluştuğunun farkında olmayabilirsiniz. Bu yüzden ağzınız iyi hissetseniz bile düzenli diş muayeneleri ve temizlikleri yaptırmanız önemlidir. Ancak diş ağrınız  varsa, mümkün olan en kısa sürede diş hekiminize görününüz. 

DİŞ ÇÜRÜĞÜ NASIL OLUŞUR? 

• Plak oluşur. Diş plağı, dişlerinizi kaplayan şeffaf, yapışkan bir filmdir. Çok fazla şeker ve nişasta yemek ve dişlerinizi iyi temizlememekten kaynaklanır. Şeker ve nişastayı dişlerinizden temizlemediğinizde, bakteriler hızla üzerlerinde beslenmeye ve plak oluşturmaya başlar. Dişlerinizde kalan plak, diş eti çizginizin altında veya üstünde sertleşerek tartara dönüşebilir. Tartar, plağın çıkarılmasını zorlaştırır ve bakteriler için bir kalkan oluşturur. Bir diş hekiminin bu plağı temizlemesi gerekir. 

• Plak saldırıları. Bakterilerden gelen asitler dişinizin sert, dış minesindeki mineralleri yok eder. Bu aşınma minede küçük açıklıklar veya deliklere neden olur - çürüklerin ilk aşaması. Minenin bazı kısımları aşındığında, bakteri ve asit dişinizin bir sonraki tabakasına, yani dentine ulaşabilir. Bu tabaka mineden daha yumuşaktır ve aside karşı daha az dirençlidir, bu da dişlerinizin daha hassas olmasına neden olur. 

• Hasar devam eder. Diş çürümesi meydana geldikçe, bakteri ve asit dişlerinizden sinirler ve kan damarları içeren iç diş materyaline (pulpa) doğru hareket eder. Pulpa bakterilerden dolayı şişer ve tahriş olur. Şişliğin dişin içinde genişleyebileceği bir yer olmadığından, sinir baskılanır ve ağrıya neden olur. Bazen ağrı ve hasar diş kökünün dışına, kemiğe yayılabilir ve dişin etrafındaki kemik kaybına ve hatta yakındaki dişlere bile ulaşabilir. 

ÇÜRÜK TEDAVİ EDİLMEZSE  NEDEN RİSKLİDİR? 

Dişleri olan herkeste çürük oluşabilir, ancak şu faktörler riski artırır: 

• Diş konumu. Çürüme çoğunlukla arka dişlerinizde meydana gelir - azı dişleriniz ve küçük azı dişleriniz. Bu dişlerde çok sayıda oluk, çukur ve çatlak ve yiyecek parçacıklarını toplayabilen birden fazla kök bulunur. Bu yüzden daha pürüzsüz, kolay ulaşılabilen ön dişlerinizden daha temiz tutulmaları daha zordur. 

• Belirli yiyecekler ve içecekler. Uzun süre dişlerinize yapışan yiyeceklerin, tükürük tarafından kolayca yıkanan yiyeceklere göre çürümeye neden olma olasılığı daha yüksektir. Bu yiyecekler arasında süt, dondurma, bal, şeker, soda, kuru meyve, kek, kurabiye, sert şeker ve nane, kuru tahıl ve cips bulunur. 

• Çok fazla atıştırmak veya yudumlamak. Çok fazla atıştırdığınızda veya şekerli içecekler yudumladığınızda, ağız bakterilerine dişlerinize saldıran ve onları aşındıran asitler üretmeleri için daha fazla yakıt vermiş olursunuz. Ve gün boyunca soda veya diğer asitli içecekler yudumlamak dişlerinizde sürekli bir asit banyosu oluşturmaya yardımcı olur. 

• Yatma vakti bebek beslenmesi. Bebeklere süt, mama, meyve suyu veya şeker içeren diğer sıvılarla dolu yatma vakti biberonları verildiğinde, bu içecekler uyurken saatlerce dişlerinde kalır. Bu, çürümeye neden olabilecek bakterileri besler. Bu hasara genellikle bebek şişesi çürüğü denir. Benzer hasar, küçük çocuklar bu içeceklerle dolu bir pipetli bardaktan içerek dolaştıklarında da meydana gelebilir. 

Gece beslenmesi yapan bir çocuğun dişleri

• Dişlerinizi iyi fırçalamamak. Yemek yedikten ve içtikten hemen sonra dişlerinizi fırçalamazsanız, plak hızla oluşur ve çürümenin ve diş eti iltihabının ilk aşamaları başlayabilir. 

• Genç veya yaşlı yaş. Çürükler çok küçük çocuklarda ve gençlerde yaygındır. Yaşlı yetişkinler de daha yüksek risk altındadır. Zamanla dişler aşınabilir ve diş etleri çekilebilir, bu da dişlerin çürüme olasılığını artırır. Yaşlı yetişkinler ayrıca tükürük akışını azaltan daha fazla ilaç kullanabilir ve bu da diş çürümesi riskini artırır. 

• Ağız kuruluğu. Ağız kuruluğu tükürük eksikliğinden kaynaklanır. Tükürük, dişlerinizden yiyecek ve plağı temizleyerek diş çürümesini önlemeye yardımcı olur. Tükürükte bulunan maddeler ayrıca bakterilerin ürettiği asidin dengelenmesine yardımcı olur. Bazı ilaçlar, bazı tıbbi durumlar, başınıza veya boynunuza uygulanan radyasyon veya bazı kemoterapi ilaçları tükürük üretimini azaltarak çürük riskinizi artırabilir. 

• Aşınmış dolgular . Yıllar geçtikçe diş dolguları zayıflayabilir, parçalanmaya başlayabilir veya pürüzlü kenarlar alabilir. Bu, plağın daha kolay birikmesine ve çıkarılmasının zorlaşmasına neden olur.  

• Mide ekşimesi. Gastroözofageal reflü hastalığının (GERD) yaygın bir belirtisi olan mide ekşimesi, mide asidinin ağzınıza akmasına neden olabilir. Buna reflü denir. Dişlerinizin minesini aşındırabilir ve çok fazla hasara neden olabilir. Bu, dentinin daha fazlasını bakterilere maruz bırakarak diş çürümesine neden olur. Diş hekiminiz, GERD'nin mine kaybınıza neden olup olmadığını görmek için sağlık uzmanınızla görüşmenizi önerebilir. 

• Yeme bozuklukları. Anoreksiya ve bulimia çok fazla diş aşınmasına ve çürüğe yol açabilir. Tekrarlanan kusmadan kaynaklanan mide asidi, temizleme olarak adlandırılır, dişlerin üzerinden geçer ve mineyi aşındırmaya başlar. Yeme bozuklukları ayrıca tükürük üretiminin önüne geçebilir. 

DİŞ ÇÜRÜKLERİNİNİ KOMPLİKASYONLARI NELERDİR? 

Çürükler ve diş çürümeleri o kadar yaygındır ki onları ciddiye almayabilirsiniz. Ve çocukların bebek dişlerinde çürük olmasının bir önemi olmadığını düşünebilirsiniz. Ancak çürükler ve diş çürükleri, henüz kalıcı dişleri olmayan çocuklar için bile ciddi ve kalıcı komplikasyonlara yol açabilir. 

Çürüklerin komplikasyonları şunları içerebilir: 

• Ağrı. 

• Apse — Dişin içinde irin cebi oluşmasına neden olan bakteriyel enfeksiyon. 

• Dişin etrafında şişlik veya irin. 

• Dişlerde hasar veya kırık. 

• Çiğneme sorunları. 

• Diş kaybı sonrası dişlerin pozisyon değiştirmesi. 

Çürükler ve çürümeler ciddi bir hal aldığında şunlar olabilir: 

• Günlük yaşantınızı sürdürmenizi zorlaştıran ağrı. 

• Kilo kaybı veya beslenme sorunları nedeniyle yemek yemenin veya çiğnemenin zor olması. 

• Diş kaybı, görünümünüzü, özgüveninizi ve özsaygınızı etkileyebilir. 

• Nadir durumlarda, daha ciddi veya hatta hayatı tehdit eden enfeksiyonlara yol açabilen diş apsesi meydana gelebilir.

DİŞ ÇÜRÜKLERİ NASIL ÖNLENİR? 

İyi ağız ve diş hijyeni, çürük oluşumunu engellemeye yardımcı olabilir. İşte çürükleri önlemeye yardımcı olacak bazı ipuçları. Diş hekiminize sizin için en uygun ipuçlarını sorun. 

• Yemek yedikten veya içtikten sonra  dişlerinizi fırçalayın. Dişlerinizi günde en az iki kez, ideal olarak her yemekten sonra  diş macunu kullanarak fırçalayın. Dişlerinizin arasını temizlemek için diş ipi kullanın veya diş arası temizleyici ağız duşu kullanın. Bu temizleyici, diş fırçasının ulaşamadığı bölgelere ulaşmanıza yardımcı olur. 

• Ağzınızı çalkalayın. Diş hekiminiz çürük oluşma riskinizin yüksek olduğunu düşünüyorsa,  bir ağız gargarası önerebilir. 

• Diş hekiminizi düzenli olarak ziyaret edin. Profesyonel diş temizliği ve düzenli ağız muayeneleri yaptırın; bu, sorunları önlemeye veya erken teşhis etmeye yardımcı olabilir. Diş hekiminiz sizin için en uygun programı önerebilir. 

• Erken yaşda 6-7 yaş civarında fissür örtücü yaptırın. Fissür örtücü, arka dişlerin çiğneme yüzeyine uygulanan koruyucu bir plastik kaplamadır. Yiyecek toplama eğiliminde olan oluk ve çatlakları kapatarak diş minesini plak ve asitten korur. Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri, okul çağındaki tüm çocuklar için fissür örtücü kullanımını önermektedir. Fissür örtücüler, değiştirilmeleri gerekene kadar birkaç yıl dayanabilir, ancak düzenli olarak kontrol edilmeleri gerekir. 

• Çok sık atıştırmaktan  kaçının. Su dışında bir şey yediğinizde veya içtiğinizde, ağız bakterilerinizin diş minesini tahrip edebilecek asitler oluşturmasına yardımcı olursunuz. Gün boyunca atıştırır veya içerseniz, dişleriniz sürekli saldırı altındadır. 

• Diş sağlığına iyi gelen besinler tüketin. Bazı yiyecek ve içecekler dişleriniz için diğerlerinden daha iyidir. Dişlerinizdeki oyuk ve çukurlarda uzun süre kalan yiyeceklerden kaçının veya yedikten hemen sonra fırçalayın. Taze meyve ve sebzeler gibi besinler tükürük akışını artırırken, şekersiz kahve, çay ve şekersiz sakız yiyecek parçacıklarını temizlemeye yardımcı